Durven is goud
‘Van proberen kan je leren’, zeggen we tegen onze kinderen. Maar als volwassene lijkt het soms alsof we alles al moeten weten. Die goesting om te experimenteren is nochtans precies wat je nodig hebt als je als veranderaar een alternatieve toekomst wil vormgeven.
Transitiedenkers zoals Margaret Wheatley en Jan Rotmans benadrukken dat transformeren nooit lukt door verouderde structuren om te vormen. Echte verandering vraagt om iets nieuw. Voor The Kind Kids is experimenteren dan ook geen keuze, maar een morele plicht — de enige weg voor radicale transformatie.
Experimenteren als een pro
Oké, so you get the picture: we zitten vast in logge denkpatronen die onszelf en de planeet niet meer dienen. We weten dat het anders moet, maar hoe? Tankers keren niet snel; daarom zijn vele kleinere experimenten de sleutel tot verandering. Wereldwijd bewezen succesvolle veranderaars al dat dit de weg vooruit is.
Neem bijvoorbeeld het Zweedse Handelsbanken, dat al sinds de jaren '70 radicaal experimenten opzet, vaak op manieren die ongebruikelijk zijn in de bankwereld. Zo hebben het afschaffen van budgetten en verregaande decentralisatie geleid tot een wendbare organisatie met zeer hoge klanttevredenheid, lagere kosten dan concurrenten en opmerkelijke weerbaarheid tijdens de financiële crisis van 2008.
Of de Nederlandse hypotheekverstrekker Viisi, die haar volledige organigram online gooide, inclusief alle rollen en verantwoordelijkheden. Die transparantie leidde tot versnelde innovatie en maakte hen tot een zeer aantrekkelijke werkgever. En dan is er onze eigen FOD Sociale Zekerheid, die als rebelse overheidsdienst experimenteerde met het schrappen van kantoorruimtes en collega’s zelf liet bepalen wanneer, waar en hoe ze werkten. En daardoor uitgroeide tot een voorbeeldorganisatie.
De kracht van het proces
Bij The Kind Kids werken we dan ook graag mee aan projecten die experimenten omarmen. Neem nu ‘The Fluid Crew’, een collectief van ogenschijnlijke concurrenten binnen de Vlaamse watersector. Shaved Monkey (verhalenverteller van The Kind Kids) hielp deze groep om het oude narratief van competitie van zich af te schudden en te verbinden rond een nieuw verhaal van samenwerking. Of Bolt, de allereerste Belgische energieleverancier ooit die het ongezien eenvoudig maakte om direct stroom te kopen van lokale, groene producenten. Over een disruptieve energiespeler gesproken! Of ‘De Zwerm’, een initiatief van De Wissel vzw, dat een experimentele ontmoetingsplek creëert met een grensverleggende aanpak voor zorg en welzijn.
De rode draad in al die samenwerkingen? Geloven in het proces. Uit ervaring weten we dat het niet draait om het vooraf vastleggen van de uitkomst, wel om het creëren van een ‘Kind Process’ waarbij we het onbekende vriendelijk verwelkomen. Die open blik leidt tot meer positieve impact dan wanneer je binnen de bestaande lijnen kleurt.
Perfect is the enemy of good
Misschien denk je: ‘Experimenteren klinkt goed, maar daar hebben wij geen tijd of middelen voor!’ Dat begrijpen we. Het mooie van experimenten is dat ze zo groot of klein kunnen zijn als je wil. En het leukste van al: het hoeft niet perfect te zijn.
Fouten maken we allemaal – ook wij. Maar als we fouten zien als leerkansen, verandert dat de dynamiek volledig. Organisaties die durven te experimenteren en niet bang zijn om soms een stap terug te zetten, zijn beter voorbereid op de toekomst dan zij die krampachtig vasthouden aan perfectie. Heb je een idee? Dan is de enige vraag: ‘Is it good enough for now, safe enough to try?’ Zolang het anderen niet schaadt, is het antwoord vaak volmondig ‘ja’!
Denk eens na over de ontdekkingen die we nu als vanzelfsprekend beschouwen: penicilline, pacemakers, of de pil — allemaal het resultaat van experimenten die niet altijd volgens plan verliepen.
Veranderen van binnenuit
Ons eigen grootste sociale experiment? Het omarmen van zelfsturing door Statik (digitale wizard van The Kind Kids). Statik introduceerde dit experiment-voor-drie-maanden, en twaalf jaar later zijn we voortrekker op vlak van zelfsturing in Vlaanderen.
Ook Maanlanders (werkgelukbrenger van The Kind Kids) omarmt deze aanpak. Tijdens een traject bij designstudio Kpot bepaalden we samen een reeks experimenten. Eén idee sprong eruit: Kpot zou elke week tijd vrijmaken voor creativiteit, niet aan het einde van de week, maar op maandagochtend. Binnen een jaar leidde dit tot een boost voor het volledige team en de lancering van een nieuwe Kpot shop met handgemaakte posters en luxe objecten in samenwerking met bestaande klanten.
En nu?
Laat het duidelijk zijn: experimenteren is een noodzaak om te transformeren. En ben je niet zeker? Geen zorgen: het is maar een experiment. Al leert de praktijk ons dat zodra we springen, we vaak vergeten dat we ‘maar aan het proberen zijn’. Dit leidt tot overvloed aan nieuwe inzichten, sterke samenwerkingen en straffe innovaties die ervoor zorgen dat je nooit meer terug wil.